Biografi Syaikh al-Azhar; Syaikh al-Azhar kesebelas

Syaikh Ahmad Musa al-‘Arusi (1133-1208 H)

Beliau adalah al-Imam Syaikh Syihabuddin Abu Shalah Ahmad bin Musa bin Dawud al-Arus al-Syafi’i al-Azhari. Lahir pada tahun 1133 H/1721 M di desa Minya Arus, Markaz Asymun, Propinsi Manufiyah. Minya Arus adalah desa yang sangat kecil namun melahirkan banyak ulama. Di sanalah beliau menghafalkan al-Qur’an dan dasar-dasar ilmu agama guna melanjutkan studi di al-Azhar.

Syaikh Ahmad Musa al-‘Arusi belajar Matematika, al-Jabar dan ilmu wawancara kepada ayahanda beliau. Kemudian beliau melanggengkan belajar kepada Syaikh al-Bakri tentang berbagai macam ilmu. Beliau juga tekun belajar kepada Syaikh Ahmad al-Sha’idi dan Syaikh al-Azhar kesepuluh, Syaikh Ahmad al-Damanhuri.

Beliau belajar kitab Shahih Bukhari kepada Syaikh Ahmad al-Malawi, belajar tafsir al-Baydhawi dan tafsir Jalalain kepada Syaikh al-Azhar ketujuh, Syaikh Abdullah bin Muhammad al-Syabrawi.

Dalam hal keilmuan, beliau Syaikh Ahmad Musa al-‘Arusi berpesan kepada murid-muridnya untuk tidak serampangan dalam belajar, tapi mendalaminya secaranya sungguh-sungguh.

Syaikh Ahmad Musa al-‘Arusi adalah salah satu Syaikh al-Azhar yang menganut madzhab Syafi’i. Beliau diangkat menjadi Syaikh al-Azhar pada tahun 1192 H/1778 M menggantikan Syaikh Ahmad al-Damanhuri. Pada masa kepemimpinan beliau terjadi banyak fitnah besar yang menimpa bangsa Mesir, seperti penyerangan pasukan Ahmad Agha terhadap penduduk Husain. Di sanalah peran beliau sangat penting dalam menghadapi pertikaian yang terjadi.

Karya-karya beliau, di antaranya:

-Syarh Nadzm al-Tanwir fi isqat al-tadbir li Syaikh al-Malawi (tasawuf)

-Hasyiah al-Malawi ala al-Samarqandiyah (balaghah)

Hidup Syaikh Ahmad Musa al-‘Arusi telah diabdikan untuk umat Islam dan bangsa Mesir, hingga akhirnya beliau wafat pada 21 Sya’ban 1208 H.

Sumber: al-Azhar al-Syarif fi dhaui sirati a’lamihi al-ajilla, karya Dr. Abdullah Salamah Nasr dan sumber-sumber yang lain.